Tworóg – Beňov

W dniu 30.09.2007r. upłynęło równe 10 lat jak gminy Tworóg i Beňov na Morawach w rejonie Hanácká nawiązały stosunki partnerskie. Obie posiadają wiele wspólnych cech obyczajowych. Mowa czeska jest bardzo zbieżna ze śląską gwarą, jaką posługują się w większości tworożanie, czyli jest komunikatywna. Np. śląskie słowo stróm (drzewo) – to po czesku strom, galoty (spodnie)-kalhoty, koło (rower)-kolo, cera (córka)-dcera, farorz (proboszcz) farář, szporować (oszczędzać) spořit, gańba (wstyd)-hanba, pióła (tartak)-pila, deka (koc)-deka, gón (polowanie)-hon itp.

W gminach Tworóg i Beňov stawia się w maju drzewka majowe, podczas wspólnego biesiadowania pije się piwo w innych częściach kraju co innego. W dniu wspomnienia patrona miejscowego kościoła odprawia się odpust. Tak się złożyło, że mamy wspólnego patrona w naszych kościołach, mianowicie: w Brynku jest kaplica poświęcona św. Franciszkowi z Asyżu. W Beňov’ie jest kościół p.w. sv. Františka z Assisi, obie świątynie są obiektami filialnymi. Kaplica w Brynku została wybudowana wraz z pałacem, jaki postawili w 1906r. Donnersmarckowie. Zamysł budowy beňov’skiego kościoła zrodził się w połowie XIX w. Kamień węgielny został wmurowany 19.06.1854r przez starostę (odpowiednik wójta) Jana Uherka. W tym samym roku został zawieszony dzwon na konstrukcji drewnianej. W dniu 21.08.1857 zakupiono drugi dzwon za 100 zlatých. Kościół został poświęcony św. Franciszkowi 04.10.1857 r. przez wielebnego pána Kotončka. Cały koszt budowy obiektu sakralnego wyniósł 7,069 zlatých a 94 krejcarů. Ciekawa jest też historia ołtarza, jaki znajduje się do dziś w kościele. Ołtarz został zamówiony we Włoszech, przez jedną z Częstochowskich parafii. Wykonano go z białego marmuru i transportowano koleją do miejsca przeznaczenia, jednak na skutek pomyłki ze strony miejscowych kolejarzy zawędrował do Beňov’a. Miejscowy proboszcz chciał go zwrócić, ale częstochowianie stwierdzili, że jeżeli im się podoba wygląd i wykonanie to mają go zapłacić i mogą go sobie zatrzymać, a oni zamówią sobie inny. W ten sposób częstochowski ołtarz znalazł się w Beňov’ie.

Z okazji 150-lecia istnienia kościoła; odpustu, który przypada według kalendarza liturgicznego na 04 października, 10-lecia nawiązania stosunków partnerskich, zaproszono delegacje z gminy Tworóg. Z inicjatywy wójta Gminy Tworóg Eugeniusza Gwoździa obie strony postanowiły nareszcie podpisać „Umowę o Współpracy Partnerskiej pomiędzy Gminami Tworóg i Beňov”. Wcześniej, bo 28.08.2004r. został już podpisany przez ówczesnego wójta „Akt intencyjny nawiązania kontaktów partnerskich pomiędzy Gminą Beňov w Republice Czeskiej a Gminą Tworóg w Rzeczypospolitej Polskiej”.

Dobrze rozwija się współpraca integracyjna na płaszczyźnie klubów sportowych i straży pożarnych. Do Beňov’a pojechała 23 osobowa delegacja strażaków z Boruszowic na czele z Prezesem Zarządu Gminnego OSP w Tworogu Andrzejem Eclerem. Dnia 29.09.2007r. odbyły się międzygminne zawody strażackie, pierwsze miejsce i puchar zdobyli druhowie Boruszowic-Hanuska.

Delegacja w imieniu Urzędu Gminy Tworóg była reprezentowana przez, przewodniczącą Rady Gminy Tworóg Marię Łukoszek, zastępcę wójta Teodora Dramskiego, skarbnika Renatę Krain i piszącego tę relację Fryderyka Zgodzaj. Powiat tarnogórski reprezentował starosta Józef Korpak. Czeskimi gospodarzami i organizatorami byli: starosta Ivo Pitner, mistostarosta Hana Bělařova i účetni Ivana Pospišilova. Zaproszono także Mon Signorie Jana Graubnera arcybiskupa metropolitę Moraw, na odprawianie jubileuszowej mszy świętej wyszedł z Urzędu Gminy, która znajduje się opodal. Oprócz tworożan udział w nabożeństwie wzięło ok.200 parafian. Osoby, które nie pomieściły się w małym kościółku, miały możliwość oglądania przebieg uroczystości na telebimie ustawionym przed drzwiami wejściowymi.

Pogoda była przewspaniała, chyba za wstawiennictwem św. Franciszka. W kościele stał poczet sztandarowy strażaków z Boruszowic-Hanuska i beňov’ski poczet z gminnym sztandarem, na którym jest wyhaftowany herb. Skład pocztu sztandarowego był ubrany we wspaniałe miejscowe stroje ludowe. Herb Beňov’a jest trójdzielny. U góry część flagi szwedzkiej, ponieważ Szwedzi podczas najazdu zapoczątkowali na tych terenach osadnictwo. Po lewej stronie łeb byka, ponieważ pierwszym mieszkańcem był hodowca bydła. Po prawej, dłoń ze stygmatem św. Franciszka, patrona miejscowego kościoła. Ks. abp podczas homilii skierował kilka zdań w języku polskim do zaproszonych gości. Proboszczem w tamtejszym kościele jest Krzysztof Klat pochodzący z Warszawy, który w kwestiach językowo kłopotliwych służył jako tłumacz. Po uroczystej mszy św., uczestnicy liturgii udali się w formie procesji pod pomnik abpa Antoniego Stojana, który pochodził z tej miejscowości i jest kandydatem na ołtarze. Pod pomnikiem po wygłoszeniu przemówień, nastąpiła uroczysta wymiana aktów partnerstwa, które był położone na pulpicie pod mszał, specjalnie przyniesionego na tę okoliczność. Ks. abp został poproszony o poświęcenie podpisanych dokumentów, co chętnie uczynił. Przy uroczystym obiedzie w sali myśliwych, specjalnie wynajętej z powodu dużej ilości zaproszonych gości ks. abp. zainteresował się gdzie leży Tworóg. Został dokładnie poinformowany o długości i szerokości geograficznej i o tym, że w tym miejscu przed 1532r. były to… Czechy

Fryderyk Zgodzaj